Ahlâklı ve Ahlâksızın Buluştuğu Yer...Chuang Tzu

Taoism and The Arts of Chine

Ahlâklı ve ahlâksızın buluştuğu yer

• Gelin olaya daha yakından bakalım:
• Üç hanedan boyunca
  tüm insanlar
  dışsal şeyler uğruna
  kişiliklerinden özveride bulunmuşlar.
  Basit insanlar
  mal mülk hırsıyla yapmışlar bunu,
  âlimler
  ün kazanmak için,
  soylular
  soyunun şanına şan katmak için,
  bilgeler de
  insanlığa hizmet uğruna.
  Gerçi toplum
  bu değişik amaçları
  farklı düzeylerde değerlendirir.
  Ama
  bunların hepsi
  insanın kendi doğasını
  yaralayıp
  kişiliğinden
  özveride bulunmakta ortaktır.
• Koyunları otlatmaya çıkan
  uşak ile hizmetçinin öyküsünü bilir misiniz?
  Bunlar koyunları kaybedip dönerler.
  Nasıl oldu bu iş diye sorulduğunda,
  uşak, "kutsal metinler okuyordum" der,
  hizmetçi ise, "kumar oynamaya dalmıştım" der.
  Bu ikisini oyalayan uğraşlar farklıdır ama,
  sonuçta koyunları kaybetmiş olmaları açısından
  aralarında fark yoktur.
• Soylu Bo Yi
  şan ve şeref uğruna
  Shaou Yank dağının eteklerinde can verdi.
  Haydut Zhi ise
  mal mülk hırsı yüzünden
  Tong Ling dağının doruğunda öldürüldü.
  Bu iki insanın
  oyalandıkları uğraşlar
  farklıydı, ama sonuçta
  yaşamlarını kaybedip
  öz doğalarını
  yaralamış olmaları açısından
  aralarında bir fark yoktu.
  Öyle ise neden
  Bo Yi'yi yüceltip
  Zhi'yi mahkûm etmeli?
• Göğün altında
  tüm insanlar
  hep bir şeyler uğruna özveride
  bulunuyorlar yaşamlarından.
  Âdet olmuş, eğer biri bunu
  ahlâk ve görev ilkesi uğruna yapmışsa,
  yüceliyor,
  mal mülk hırsıyla yapmışsa
  aşağılanıyor.
  Oysa yaşama karşı
  ikisi de eşit durumdalar...
• Ahlâk ve görevi
  öz doğasından üstün tutana,
  Zang ve Shi de olsa
  erdemli demem ben.
  Beş tadı ayırt etme hünerini
  öz doğasından üstün tutana,
  Shu Er da olsa hünerli demem ben.
  Sesleri ayırt etme duyarlılığını
  öz doğasından üstün tutana,
  Kuang Usta da olsa duymada usta demem ben.
  Renkleri ayırt etme duyarlılığını
  öz doğasından üstün tutana,
  Lizhu da olsa görmede usta demem ben.
• Benim erdem dediğim
  ahlâk ve görev duygusu değil,
  doğal ve özgürce davranabilme yeteneğidir.
• Benim duymada duyarlılık dediğim,
  başka şeyleri değil,
  kendi benliğini algılama yeteneğidir.
• Benim görmede duyarlılık dediğim,
  başka şeyleri değil,
  kendi benliğini görebilme yeteneğidir.
  
• Kendini göremeyip yalnızca başka şeyleri gören,
  kendine sahip olamayıp yalnızca başka şeylere sahip olan,
  kendi malına değil, yabancı mala sahip çıkıyor demektir,
  kendi hedefine değil, yabancı hedeflere erişiyor demektir...
  
• Böylesi,
  adı ister Haydut Zhi olsun, ister Bo Yi,
  bir sahtekâr ve sapıktır.
  
• Tao ve Te'nin huzurunda ben
  böyleleri için
  ancak utanç duyarım!
  
• Ahlâk ve görevden de,
  ahlâksızlıkla onları çiğnemekten de
  uzak dururum ben!
  (8, 1-5)

Chuang Tzu

Taoculuk Üzerine
Meseller-Diyaloglar
Yol Yayınları
Çeviren: Ömer Tulgan

Ömer Tulgan'a çok teşekkürler...
Derleyen: Ayhan Görür