Yin Fu Jing
Son sözü, Tao'cu geleneğin Tao Te Ching den de eski olduğu sanılan bir yapıtına verelim: Yin Fu Jing. Yazarı ve yazıldığı tarih bilinmiyor Adının tam anlamı " Gizli Tümleyeciler Kitabı" Bu ad, onun zahiri eksiğini tamamlayıp tümleyen sırları içerdiğini dile getiriyor. Elimizde Çince kaynağı olmadığından bu çeviriye ünlü Alman sinolog Richard Wilhelm'in Almancaya çevirisini temel aldık (33). Dipnotlar da, tersi belirtilmiyorsa, onun dipnotları.
1
Göğün ANLAM'nı görmek,
Göğün değişimini kavramak:
İşte en yüce şey.
2
Göğün beş zorbası var; (34)
Kim görürse bunları hayat dolar.
Bu beş zorba benliğin içindedir; (35)
Kim yöneltirse onları göğe
Alır evreni avucunun içine
Ve doğayı yaratır benlik.
3
Göğün en derin özü: İnsan;
Göğün dönen çarkı: İnsan yüreği.
Göğün anlamını belirleyen:
İnsanın yeri.
4
Gök ölüm çarkını işletirse,
Yıldızlar koşar, burçlar döner;
Yer ölüm çarkını işletirse,
Ters döner gökle yer ve yıkılır;
Birlik olursa gökle insan,
Tüm doğanın temelleri kurulur.
5
İç yaşam, usu da bilir çılgınlığı da,
Büzülüp gizlenmeyi de.
Dokuz deliğin günahının kaynağı
İlk üçüdür ki
Kızıştırmayı da bilir yatıştırmayı da. (36)
6
Ateş tahtadan doğar:
Bir esti mi rüzgâr, yener onu mutlak.
Sahtekârlık devletten doğar:
Baş kaldırdı mı zaman, yıkar onu mutlak.
Bunu görüp de düzeltebilirse kişi,
Kutlu kişidir o.
7
Gök can verir, gök can alır
Budur yasası ANLAM'ın.
8
Gök-yer doğanın zorbası,
Doğa insanın zorbası,
Haddini bilirse üç zorbadan her biri
Güçler arasında barış olur.
Yemeğini düzenli ye,
Sağlığın düzene girer;
Çarkı düzenlice çevir, süreç huzura kavuşur.
9
İnsan, zihnini zihin diye bilir,
Ama bilmez, zihni zihin yapanı.
10
Güneşle ayın sayıları bellidir,
Büyükle küçüğün yasaları kesindir.
Kutlu kişi bir iş yaptı mı,
Kutsal bir berraklık vardır o işte.
11
Zorbalık çarkı döner kendi kendine; (39)
Bu görünmez yeryüzünden,
Ve bilinmez
Soyluyu vurursa, vakarla karşılar felâketi,
Basit insanı vurursa, o söver yazgısına.
12
Körler iyi işitir,
Sağırlar iyi görür.
At bir kazanç kaynağını elinden
On katına çıkar yardımcıların.
13
Bilinç doğar dış dünyadan
Ve ölür dış dünyayla birlikte;
Gözdür çarkın döndüğü yer.
14
İyilik bilmez gökyüzü.
En büyük iyiliği de budur işte.
Gökgürültüsü ve kasırga
Her zaman gelir hedefsizce. (40)
15
En büyük sevinç kaynağı: Özün fazlası,
Enderin huzur kaynağı: Özün azı,
Göğün en özgün yanı
Etkisinde en herkese özgü yanıdır
Bunu ele geçirmenin yolu:
Ruhun gücü.
16
Yaşam ölümün köküdür,
Uğursuzluk uğur getirir,
Uğur uğursuzluk getirir.
17
Çılgınlar tanrısal vahiy ararlar
Göğün-yerin işaretlerinde
Ben bilgelik ararım
Zaman ve dünyanın işaretlerinde.
18
Kimileri ahmakça kaygılara kutsal der,
Ben ahmakça kaygıları bırakmaya kutsal derim.
Kimileri mucizeleri kutsal sayar,
Ben mucize olmayanı kutsal sayarım
Kendini suya, ateşe atan
Kendisi çağırır felâketini.
19
Hep kendi kalanın ANLAM'ı huzur:
Gök-yer ve doğa böyle oluşur.
Göğün-yerin ANLAM'ı
Doldurur evreni:
Böyle yener ışıkla gölge bir birlerini
Ve bir gölge, bir ışık üstün gelirken,
Değişim ve süreç gider kendi yolunca.
20
Kutlu kişi bilir
Hep kendi kalanın ANLAM'ına
Karşı koyamayacağını kimsenin;
Bu yüzden o yön verir her şeye
En derin huzurun ANLAM'ıyla
21
Yasalara kurallara sığmayan
Bir kaynaktır o, bir mucizedir.
O yaratır tüm tabloları:
Varlığın imlerini, zamanın işaretlerini, (41)
Tanrıların çevirdiği çarkı,
Ve gizini ruhlar âleminin,
Ve gölge ve ışığın birbirini
Yenmesindeki esrarı
Pırıl pırıl berrak durur ortada
En yüce şey: Tinsellik.
(33) Lia Dsi-Das wahre Buch vom quellenden Urgrund Eugen Diederrichs Verl.,
München 1992, s,16-20
(34)Anlaşılan göğün beş etkisi söz konusu: Yağmur, açıklık, sıcak, soüuk, rüzgar. Bunun karşılık unsurları ise şunlardır: Tahta, metal, ateş, su, toprak. Bunlar ancak birbirlerini yok ederek varolduklarından bunlara "beş" zorba deniliyor.
(35)İnsan beş duygusuyla -işitme, görme, koklama, tatma, dokunma- ve beş iç organıyla -yürek, karaciğer, mide, akciğer, böbrekler- mikrokozmoz olarak evrendeki tüm süreçe ortaktır.Son sözü, Tao'cu geleneğin Tao Te Ching den de eski olduğu sanılan bir yapıtına verelim: Yin Fu Jing. Yazarı ve yazıldığı tarih bilinmiyor Adının tam anlamı " Gizli Tümleyeciler Kitabı" Bu ad, onun zahiri eksiğini tamamlayıp tümleyen sırları içerdiğini dile getiriyor. Elimizde Çince kaynağı olmadığından bu çeviriye ünlü Alman sinolog Richard Wilhelm'in Almancaya çevirisini temel aldık (33). Dipnotlar da, tersi belirtilmiyorsa, onun dipnotları.
1
Göğün ANLAM'nı görmek,
Göğün değişimini kavramak:
İşte en yüce şey.
2
Göğün beş zorbası var; (34)
Kim görürse bunları hayat dolar.
Bu beş zorba benliğin içindedir; (35)
Kim yöneltirse onları göğe
Alır evreni avucunun içine
Ve doğayı yaratır benlik.
3
Göğün en derin özü: İnsan;
Göğün dönen çarkı: İnsan yüreği.
Göğün anlamını belirleyen:
İnsanın yeri.
4
Gök ölüm çarkını işletirse,
Yıldızlar koşar, burçlar döner;
Yer ölüm çarkını işletirse,
Ters döner gökle yer ve yıkılır;
Birlik olursa gökle insan,
Tüm doğanın temelleri kurulur.
5
İç yaşam, usu da bilir çılgınlığı da,
Büzülüp gizlenmeyi de.
Dokuz deliğin günahının kaynağı
İlk üçüdür ki
Kızıştırmayı da bilir yatıştırmayı da. (36)
6
Ateş tahtadan doğar:
Bir esti mi rüzgâr, yener onu mutlak.
Sahtekârlık devletten doğar:
Baş kaldırdı mı zaman, yıkar onu mutlak.
Bunu görüp de düzeltebilirse kişi,
Kutlu kişidir o.
7
Gök can verir, gök can alır
Budur yasası ANLAM'ın.
8
Gök-yer doğanın zorbası,
Doğa insanın zorbası,
Haddini bilirse üç zorbadan her biri
Güçler arasında barış olur.
Yemeğini düzenli ye,
Sağlığın düzene girer;
Çarkı düzenlice çevir, süreç huzura kavuşur.
9
İnsan, zihnini zihin diye bilir,
Ama bilmez, zihni zihin yapanı.
10
Güneşle ayın sayıları bellidir,
Büyükle küçüğün yasaları kesindir.
Kutlu kişi bir iş yaptı mı,
Kutsal bir berraklık vardır o işte.
11
Zorbalık çarkı döner kendi kendine; (39)
Bu görünmez yeryüzünden,
Ve bilinmez
Soyluyu vurursa, vakarla karşılar felâketi,
Basit insanı vurursa, o söver yazgısına.
12
Körler iyi işitir,
Sağırlar iyi görür.
At bir kazanç kaynağını elinden
On katına çıkar yardımcıların.
13
Bilinç doğar dış dünyadan
Ve ölür dış dünyayla birlikte;
Gözdür çarkın döndüğü yer.
14
İyilik bilmez gökyüzü.
En büyük iyiliği de budur işte.
Gökgürültüsü ve kasırga
Her zaman gelir hedefsizce. (40)
15
En büyük sevinç kaynağı: Özün fazlası,
Enderin huzur kaynağı: Özün azı,
Göğün en özgün yanı
Etkisinde en herkese özgü yanıdır
Bunu ele geçirmenin yolu:
Ruhun gücü.
16
Yaşam ölümün köküdür,
Uğursuzluk uğur getirir,
Uğur uğursuzluk getirir.
17
Çılgınlar tanrısal vahiy ararlar
Göğün-yerin işaretlerinde
Ben bilgelik ararım
Zaman ve dünyanın işaretlerinde.
18
Kimileri ahmakça kaygılara kutsal der,
Ben ahmakça kaygıları bırakmaya kutsal derim.
Kimileri mucizeleri kutsal sayar,
Ben mucize olmayanı kutsal sayarım
Kendini suya, ateşe atan
Kendisi çağırır felâketini.
19
Hep kendi kalanın ANLAM'ı huzur:
Gök-yer ve doğa böyle oluşur.
Göğün-yerin ANLAM'ı
Doldurur evreni:
Böyle yener ışıkla gölge bir birlerini
Ve bir gölge, bir ışık üstün gelirken,
Değişim ve süreç gider kendi yolunca.
20
Kutlu kişi bilir
Hep kendi kalanın ANLAM'ına
Karşı koyamayacağını kimsenin;
Bu yüzden o yön verir her şeye
En derin huzurun ANLAM'ıyla
21
Yasalara kurallara sığmayan
Bir kaynaktır o, bir mucizedir.
O yaratır tüm tabloları:
Varlığın imlerini, zamanın işaretlerini, (41)
Tanrıların çevirdiği çarkı,
Ve gizini ruhlar âleminin,
Ve gölge ve ışığın birbirini
Yenmesindeki esrarı
Pırıl pırıl berrak durur ortada
En yüce şey: Tinsellik.
(33) Lia Dsi-Das wahre Buch vom quellenden Urgrund Eugen Diederrichs Verl.,
München 1992, s,16-20
(34)Anlaşılan göğün beş etkisi söz konusu: Yağmur, açıklık, sıcak, soüuk, rüzgar. Bunun karşılık unsurları ise şunlardır: Tahta, metal, ateş, su, toprak. Bunlar ancak birbirlerini yok ederek varolduklarından bunlara "beş" zorba deniliyor.
(36)Göz, kulak ve ağız. (R.Wilhelm'in bu saydıkları dokuz delikten beşi ediyor! İlk üç delik ise, bir sonraki dizenin sözü ve dili konu eder görünmesinden anlaşıldığına göre, ağız ve kulaklar olsagerek. -Ö.Tulgan
(37)(Eski Çinde "Gök-Yer" göğün ve yerin atası, her şeyin kaynağı, ve insanların yazgısını belirleyen güç anlamına da geliyor. -Ö.Tulgan
(38)Çünkü her bir ötekisine bağlı olarak varolur.
(39)Tam çevirisi: "Onların zorbalıkları mekaniktir", bilinçli bir istence değil, çarkın dönüşüne bağlıdır.
(40)Yâni tanrıların belli amaçlarına göre değil, hedefsiz-tarafsız doğa yasalarına göre.
(41)Varlıklar dünyasının tüm esrarını ifade eden sekiz çizim ve zamanı düzenleyen 60 döngüsel simge.
Yin Fu Jing
Gizli Tümleyiciler Kitabı
Lao Tse
Tao Te Ching
Yol ve Erdem Kitabı
s,151-156
Yol Yayınları
Türkçesi ve Yorumu, Ömer Tulgan
Türkçesi ve Yorumu, Ömer Tulgan
Bu metni Türkçemize kazandırdığı için
Ömer Tulgan' a çoook teşekkür ederim.
Derleyen, Ayhan Görür
1 yorum:
I really enjoyed looking at your site, I found it very helpful indeed, keep up the good work.
»
Yorum Gönder