Jiddu Krishnamurti
Öğrenme ve Bilgi Üzerine
Oaji, 15 Nisan 1979
Erkek ile kadın arasındaki ilişki nedir? İlişki nedir? Genelde kabul edildiği biçimiyle, ilişki birlikte hareket etmektir. Siz yaşamınızı sürdürmek için çalışırsınız ve karınız evde kalıp yemekleri pişirir ya da sizin gibi çalışır. İlişki bütün bunları çağrıştırır: şefkât, cinsellik, iğrenme, alay etme, eş değiştirme - kız ya da erkek arkadaşlarınızı beğenmediğiniz zaman, bir diğerine gidersiniz. Bu süreç ilişki olarak adlandırılır. Bu tür bir ilişki aslında var mıdır? Olduğunu söylemiyorum; sorguluyoruz. Bu konuda doğmatik bir önerme yok. Gerçekte ilişkimiz neye dayanır? Lütfen, bunu sorgulayın. Biriyle ilişki içindesiniz. Yaşam ilişkidir, ilişki olmadan var olamazsınız, ama söz konusu ilişki nedir? Bunun sevgi olduğununu söylüyorsunuz. Kişi bu sözcükten oldukça çekinir, çünkü sevgi pek çok anlamlarla yüklüdür ve genellikle cinsellikle bağdaştırılır. Dolayısıyle sevgi yalnızca cinsel bir haz haline gelir. İlişki sorununu araştırdığınızda, bu gerçekte neye dayanır? İlişki birbirimiz hakkında kurduğumuz imgelere dayanır, değil mi? Kuşkusuz. İki imgenin ilişkisi vardır. Bu fikrin ya da bu gerçeğin hoşunuza gitmeyeceğini biliyorum, ama ister hoşlanın, ister hoşlanmayın, bunu sindirmek zorundasınız. Gerçek şu ki, herkes bir diğeri hakkında imgeler yaratır ve bu imgelerin bir tür ilişkisi vardır. Herkes kendi yoluna giderken, hırslar tutkular sürekli ayırıcı rol oynar ve belki iki kişi yatakta birleşir. Bu ilişki değildir; yüzelseldir, duyulara dayanır, hazdır. İmge gerçekte iki kişi arasındaki bölücü etkendir.
Bu imge kurmanın düzeneği anımsamaktır -onun ne söylediğini ya da sizin ne söylediğizi anımsamak, sizin cinsel imgelerinizi, saygılı, öfkeli olma, alay edilme imgesini anımsamak. Birbiriniz hakkında olağanüstü çok imge kurdunuz. Anımsamak düşüncenin hareketidir. İmge olmadan ilişkinin olup olamayacağını sorguluyoruz. Bu biricik ilişkidir. Bunun hakikatini gördüğünüzde, imgenin olduğu yerde bölünmenin olduğunu gördüğünüzde, onun hakkında bir imgeniz olduğu ve onun da sizin hakkınızda bir imgesi olduğunu zaman bu imgelerin insanları birbirinden ayrı tuttuğunu gördüğünüzde, bunun önemini bütünüyle gördüğünüzde, ki bunu başarabilirsiniz, imge kurma düzeneği sona erer. Doğal olarak, çünkü yaşamın çoğu ilişkidir -ister doğayla ister birbirimizle olsun. Bu bir ilişkidir, ama dünya, kozmos, evren hakkında bir imgeniz varsa, yaşamla ilişkiniz olmaz. Doğa hakkında bir imgeniz olabilir; o zaman söz konusu imge gerçek olandan daha önemlidir. Bunun hakikatini gördüğünüzde, imge yaratma sona erer. Böylece doğayla, evrenle, gerçek bir ilişki olanağı sağlanır, bu da sevgidir.
Jiddu Krishnamurti
Öğrenme ve Bilgi Üzerine
Çeviri: Anita Tatlıer
Ayna Yayınları, s.115-116
Salvador Dali
Kadın ile erkek arasındaki ilişki nedir?
İlişki nedir?
Sevgi nedir?
Gerçek ilişkinin ne olduğunu sorguluyoruz.
Erkek ile kadın arasındaki ilişki nedir? İlişki nedir? Genelde kabul edildiği biçimiyle, ilişki birlikte hareket etmektir. Siz yaşamınızı sürdürmek için çalışırsınız ve karınız evde kalıp yemekleri pişirir ya da sizin gibi çalışır. İlişki bütün bunları çağrıştırır: şefkât, cinsellik, iğrenme, alay etme, eş değiştirme - kız ya da erkek arkadaşlarınızı beğenmediğiniz zaman, bir diğerine gidersiniz. Bu süreç ilişki olarak adlandırılır. Bu tür bir ilişki aslında var mıdır? Olduğunu söylemiyorum; sorguluyoruz. Bu konuda doğmatik bir önerme yok. Gerçekte ilişkimiz neye dayanır? Lütfen, bunu sorgulayın. Biriyle ilişki içindesiniz. Yaşam ilişkidir, ilişki olmadan var olamazsınız, ama söz konusu ilişki nedir? Bunun sevgi olduğununu söylüyorsunuz. Kişi bu sözcükten oldukça çekinir, çünkü sevgi pek çok anlamlarla yüklüdür ve genellikle cinsellikle bağdaştırılır. Dolayısıyle sevgi yalnızca cinsel bir haz haline gelir. İlişki sorununu araştırdığınızda, bu gerçekte neye dayanır? İlişki birbirimiz hakkında kurduğumuz imgelere dayanır, değil mi? Kuşkusuz. İki imgenin ilişkisi vardır. Bu fikrin ya da bu gerçeğin hoşunuza gitmeyeceğini biliyorum, ama ister hoşlanın, ister hoşlanmayın, bunu sindirmek zorundasınız. Gerçek şu ki, herkes bir diğeri hakkında imgeler yaratır ve bu imgelerin bir tür ilişkisi vardır. Herkes kendi yoluna giderken, hırslar, tutkular sürekli ayırıcı rol oynar ve belki iki kişi yatakta birleşir. Bu ilişki değildir; yüzelseldir, duyulara dayanır, hazdır. İmge gerçekte iki kişi arasındaki bölücü etkendir. Bu imge kurmanın düzeneği anımsamaktır -onun ne söylediğini ya da sizin ne söylediğizi anımsamak, sizin cinsel imgelerinizi, saygılı, öfkeli olma, alay edilme imgesini anımsamak. Birbiriniz hakkında olağanüstü çok imge kurdunuz. Anımsamak düşüncenin hareketidir. İmge olmadan ilişkinin olup olamayacağını sorguluyoruz. Bu biricik ilişkidir. Bunun hakikatini gördüğünüzde, imgenin olduğu yerde bölünmenin olduğunu gördüğünüzde, onun hakkında bir imgeniz olduğu ve onun da sizin hakkınızda bir imgesi olduğunu zaman bu imgelerin insanları birbirinden ayrı tuttuğunu gördüğünüzde, bunun önemini bütünüyle gördüğünüzde, ki bunu başarabilirsiniz, imge kurma düzeneği sona erer. Doğal olarak, çünkü yaşamın çoğu ilişkidir -ister doğayla ister birbirimizle olsun. Bu bir ilişkidir, ama dünya, kozmos, evren hakkında bir imgeniz varsa, yaşamla ilişkiniz olmaz. Doğa hakkında bir imgeniz olabilir; o zaman söz konusu imge gerçek olandan daha önemlidir. Bunun hakikatini gördüğünüzde, imge yaratma sona erer. Böylece doğayla, evrenle, gerçek bir ilişki olanağı sağlanır, bu da sevgidir.
Jiddu Krishnamurti
Derleyen: Ayhan Görür
İstanbul
Siste Fenerbahçe Parkı
Derleyen: Ayhan Görür
